Πρεσβ. Ἄγγελος Ἀγγελακόπουλος
15-08-2012
Σύμφωνα μέ τόν ὅσιο Νικόδημο τόν Ἁγιορείτη, ὅταν ἡ Θεοτόκος ἐνταφιάσθηκε, ὁ Θεός Λόγος καί Υἱός της φύλαξε στό μνήμα τό σῶμα της ἀδιάφθορο. Γιατί, ναί μέν τό σῶμα της δοκίμασε φθορά, δηλαδή θάνατο, ὁ ὁποῖος εἶναι χωρισμός τῆς ψυχῆς ἀπό τό σῶμα, ὅμως δέν γνώρισε διαφθορά, δηλαδή διάλυση τῶν μερῶν τοῦ σώματος, στό διάστημα τῶν τριῶν ἡμερῶν, κατά τό ὁποῖο βρισκόταν στόν τάφο. Καί ὄχι μόνο αὐτό, ἀλλά ὁ Θεός Λόγος καί Υἱός της δόξασε τό σῶμα της μέ τήν ἐκ τάφου ἀνάσταση καί τήν εἰς οὐρανούς ἀνάληψη ἤ μετάσταση. Ἄρα, τό σῶμα τῆς Θεοτόκου ὑπέστη μέν φθορά καί θάνατο, δέν δοκίμασε, ὅμως, διαφθορά στόν τάφο.
Ποιά, ὅμως, εἶναι ἡ ἀπόδειξη ὅτι τό σῶμα τῆς Θεοτόκου διέμεινε ἀδιάφθορο στόν τάφο;
Μᾶς τό ἐπιβεβαιώνει ὁ Πατριάρχης Ἱεροσολύμων Ἰουβενάλιος, ὁ ὁποῖος, ὅταν ρωτήθηκε, στήν Δ΄ Ἁγία καί Οἰκουμενική Σύνοδο τό 451 μ.Χ., περί τοῦ σώματος τῆς Παρθένου ἀπό τήν βασίλισσα Πουλχερία, ἡ ὁποία εἶχε ἀνοικοδομήσει στήν Κωνσταντινούποληλη Ναό στό ὄνομα τῆς Θεοτόκου καί ζητούσε νά αποθησαυρίσει σ’αὐτόν τό σῶμα τῆς Θεοτόκου, ἀποκρίθηκε : «Ἀπό ἀρχαία καί ἀληθέστατη παράδοση παραλάβαμε ὅτι στόν καιρό τῆς ἐνδόξου Κοιμήσεώς της, τό θεοδόχο σῶμα της, ἀφοῦ κομίσθηκε καί κηδεύθηκε μέ Ἀγγελική καί Ἀποστολική ὑμνωδία, κατετέθη στήν Γεθσημανή, στόν ὁποῖο τόπο ἐπί τρεῖς ἡμέρες ἡ χοροστασία καί ἡ ὑμνωδία τῶν Ἀγγέλων διέμεινε ἀκατάπαυστη. Μετά τήν τρίτη ἡμέρα, ἀφοῦ σταμάτησε ἡ Ἀγγελική ὑμνωδία, παρόντων τῶν Ἀποστόλων καί ἐλλείποντος μόνο τοῦ Ἀποστόλου Θωμᾶ, ὁ ὁποῖος ἦλθε μετά τήν τρίτη ἡμέρα καί θέλησε νά προσκυνήσει τό θεοδόχο σῶμα, ἄνοιξαν τήν σωρό καί τό μέν πανύμνητο σῶμα της δέν βρέθηκε καθόλου. Βρέθηκαν μόνο τά ἐντάφιά της, ἡ τιμία ἐσθῆτα καί ἡ ἁγία ζώνη της. Καί ἀφοῦ γέμισαν ἀπό ἀφατη εὐωδία, ἀσφάλισαν τήν σωρό. Ἀφοῦ ἐξεπλάγησαν ἀπό τό θαῦμα τοῦ μυστηρίου, λογίζονταν ὅτι ὁ Θεός Λόγος καί Κύριος τῆς δόξης εὐδόκησε, μετά τήν ἀποβίωση της μητρός Του, νά τιμήσει μέ ἀφθαρσία καί μετάθεση τό ἄχραντο σῶμα της πρίν ἀπό τήν κοινή καί καθολική ἀνάσταση»[1].
Κατά τόν ὅσιο Ἰωάννη τόν Δαμασκηνό, θάμβος, ἀπορία καί ἔκπληξη μᾶς κατέχει, βλέποντας τόν ἔμψυχο καί ζωντανό Οὐρανό τοῦ Παμβασιλέως Θεοῦ τῶν ἀπάντων, δηλαδή τήν θεοδόχο καί πανάχραντο Θεομήτορα, νά μπαίνει κάτω ἀπό τούς κενεώνες, δηλαδή τά βάθη τῆς γῆς. Κενεώνες τῆς γῆς, κατά μέν τόν ὅσιο Ἰωάννη τόν Δαμασκηνό, εἶναι ὁ λαξευμένος πάνω σέ πέτρα τάφος στή Γεθσημανή, ὁ ὁποῖος δέχθηκε ἐπί τρεῖς ἡμέρες τό σῶμα τῆς Θεομήτορος. Κατά δέ τόν ἅγιο Ἀνδρέα Κρήτης, κενεώνες τῆς γῆς εἶναι ὁ Ἄδης, μέσα στόν ὁποῖο κατέβηκε ἡ ψυχή τῆς Θεοτόκου, ὄχι γιά νά μείνει ἐκεῖ, ἀλλά γιά νά θεωρήσει τήν συντριβή καί τόν ἀφανισμό, πού ἔκανε ὁ Υἱός της, ὅταν κατέβηκε ἐκεῖ μέ τήν θεοϋπόστατη ψυχή Του στόν τριήμερο θάνάτό Του[2].
Σύμφωνα μέ τήν διδασκαλία τοῦ ὁσίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου, ἡ Κυρία Θεοτόκος, μετά τήν τριήμερη Κοίμησή της στόν τάφο, ὄχι μόνο μεταστάθηκε, ἀλλά καί ἀναστήθηκε ἀπό τόν τάφο καί ἀναλήφθηκε στούς οὐρανούς˙ δηλαδή ἑνώθηκε πάλι ἡ ὁλόφωτη ψυχή της μέ τό θεοδόχο σῶμα της καί ἔτσι ἀναστήθηκε ἀπό τόν τάφο. Καί μετά τήν ἀνάστασή της, εὐθύς ἀναλήφθηκε σύσσωμος στούς οὐρανούς, μᾶλλον δέ καί ὑπέρ τούς οὐρανούς. Ὅτι αὐτά εἶναι ἀληθινά, τά βεβαιώνουν τά πνευματοκίνητα στόματα τῶν ἱερῶν θεολόγων, ὅπως τοῦ ἁγίου Ἀνδρέου Κρήτης, τοῦ ὁσίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ, τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, τοῦ ὁσίου Θεοδώρου τοῦ Στουδίτου καί τοῦ ἁγίου Μάρκου Ἐφέσου τοῦ Εὐγενικοῦ.
«Γιατί δέν δημοσιεύεται στήν Ἐκκλησία ἡ ἀνάσταση καί ἡ ἀνάληψη τῆς Θεοτόκου, ἀλλά ἀναφέρεται μόνο ἡ μετάστασή της»; ρωτᾶ ὁ ὅσιος Νικόδημος.
Καί ἀποκρίνεται ὁ ἴδιος : α) Ἐπειδή ἡ ἀνάσταση καί ἡ ἀνάληψη τῆς Θεοτόκου δέν μαρτυρεῖται στίς θείες Γραφές, ὅπως ἡ Ἀνάσταση καί Ἀνάληψη τοῦ Υἱοῦ της καί Θεοῦ. β) Ἐπειδή ἡ ἀνάσταση καί ἡ ἀνάληψη τῆς Θεοτόκου εἶναι δόγμα μυστικό, πού σημειώνεται μόνο στούς λόγους τῶν ἁγίων Πατέρων, καί ὄχι κήρυγμα. Γι’αὐτό καί σιωπᾶται, ἐπειδή, κατά τόν Μεγάλο Βασίλειο, «τά μέν δόγματα σιωπᾶται, τά δέ δόγματα δημοσιεύεται». γ) Ἐπειδή ἡ Μετάσταση εἶναι καθολικώτερη τῆς ἀναστάσεως καί ἀναλήψεως, διότι κάθε τι, πού ἀνασταίνεται καί ἀναλαμβάνεται, μετατίθεται κατά τόπον. Γι’αὐτό ἡ Μετάσταση, πού λέγεται ἐπί τῆς Θεοτόκου, συμπεριλαμβάνει καί τήν ἀνάσταση καί τήν ἀνάληψή της. Ἀπό τά εἰρημένα, λοιπόν, γίνεται φανερό ὅτι αὐτοί, πού φρονοῦν πώς ἡ Θεοτόκος δέν ἀναστήθηκε, δηλαδή δέν ἑνώθηκε ἡ ἁγιωτάτη ψυχή της μέ τό ἄχραντο σῶμα της, ἀλλά οὔτε τό σῶμα της εἶναι ζωντανό στούς οὐρανούς, ἀλλά νεκρό καί χωρισμένο ἀπό τήν ψυχή, πού τό ζωοποιεῖ, δέν φρονοῦν ὀρθῶς[3].
Σύμφωνα μέ τόν εἰρμό τῆς θ΄ ὠδῆς, πού ἔχει γράψει ὁ ὅσιος Κοσμᾶς ὁ ποιητής ἐπίσκοπος Μαϊουμᾶ, «νενίκηνται τῆς φύσεως οἱ ὄροι ἐν σοί Παρθένε ἄχραντε». Δηλαδή, «Ὦ καθαρώτατη καί ἄσπιλε Παρθένε! σ’ ἐσένα νικήθηκαν οἱ νόμοι τῆς φύσεως». Ποιοί, ὅμως, εἶναι αὐτοί οἰ νόμοι; α) Νόμος τῆς φύσεως εἶναι, ὅποια γυναῖκα γεννήσει, νά μήν μένει πλέον παρθένος. Ἐσύ, ὅμως, Παρθένος οὖσα, συνέλαβες ἀσπόρως, καί Παρθένος οὖσα, γέννησες ἀφθόρως. β) Νόμος τῆς φύσεως εἶναι, ὅταν χωρισθεῖ ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα μέ τόν θάνατο, τό σῶμα νά τίθεται στόν τάφο καί νά διαλύεται σ’αὐτά ἀπό τά ὁποῖα συνίστατο. Στό δικό σου, ὅμως, σῶμα, Θεοτόκε, ὁ θάνατος δέν προξένησε διαφθορά καί διάλυση, ἀλλά ζωή καί ἀφθαρσία. Καθότι μετά ἀπό τρεῖς ἡμέρες, ἀφοῦ ἡ ἄχραντος ψυχή σου ἑνώθηκε πάλι μέ τό θεοδόχο σῶμα σου, ἀναστήθηκε ἀπό τόν τάφο καί ἀναλήφθηκε στούς Οὐρανούς. γ) Νόμος τῆς φύσεως εἶναι νά διαπλάττεται καί νά ἐξεικονίζεται τό βρέφος στήν κοιλιά λίγο – λίγο. Σ’ ἐσένα, ὅμως, Παρθένε, νικήθηκε κι αὐτός ὁ νόμος, διότι τό θεοϋπόστατο βρέφος σου εὐθύς ἀπό αὐτή τήν σύλληψη ἐξεικονίσθηκε ὁλόκληρο καί ὄχι λίγο – λίγο. Καί δ) νόμος τῆς φύσεως εἶναι τό βρέφος στήν κοιλιά νά προξενεῖ βάρος στή μητέρα του. Ἀλλά, ὀ Δεσπότης Χριστός, ἐνῶ ἦταν βρέφος στήν κοιλιά σου, δέν προξένησε σ’ ἐσένα κανένα τέτοιο βάρος. Γι’αὐτό καί βασταζόταν ἀπό’σένα ἀκόπως σ’ὅλους τούς ἐννέα μήνες τῆς κυοφορίας του.
Ἐσύ, λοιπόν, Θεοτόκε, πού ἔμεινες Παρθένος μετά τόν τόκο, καθώς ἦσουν καί πρό τοῦ τόκου˙ ἐσύ, πού εἶσαι ζωντανή καί μετά τόν θάνατο˙ ἐσύ, Ἀειπάρθενε, σῶζε πάντοτε ἀπό κάθε βλάβη τῶν ὁρατῶν καί ἀοράτων ἐχθρῶν τήν κληρονομία σου, δηλαδή ἐμᾶς τούς Ὀρθοδόξους Χριστιανούς, τούς ὁποίους ὁ Υἰός σου ἔλαβε κληρονομιά ἀπό τόν Θεό Πατέρα Του[4]. Ἀμήν!
[1] Σχ. βλ. ΟΣΙΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ, Ἑορτοδρόμιον, ἤτοι ἑρμηνεία εἰς τούς ἀσματικούς κανόνας τῶν Δεσποτικῶν καί Θεομητορικῶν ἑορτῶν, τ. Γ΄, ἐκδ. Ὀρθόδοξος Κυψέλη, Θεσ/κη 1987, σσ. 354-356.
[2] Ὅ. π., σσ. 381-382.
[3] Σχ. βλ. Τοῦ ἰδίου, Συναξαριστής τῶν δώδεκα μηνῶν τοῦ ἐνιαυτοῦ, τ. ΣΤ΄, ἐκδ. Ὀρθόδοξος Κυψέλη, Θεσ/κη 2003, σσ. 219-221 καί Ἑορτοδρόμιον… Γ΄, σσ. 331-333.
[4] Τοῦ ἰδίου, Ἑορτοδρόμιον… Γ΄, σσ. 368-369.
https://sotiriosnavs.com/wp-content/uploads/2020/05/IMG_20200508_130841-rotated.jpg2020-08-13 13:16:15%ce%b7-%ce%ba%ce%bf%ce%b9%ce%bc%ce%b7%cf%83%ce%b7-%cf%84%ce%b7%cf%83-%ce%b8%ce%b5%ce%bf%cf%84%ce%bf%ce%ba%ce%bf%cf%85