Πρωτοπρεσβ. Ἄγγελος Ἀγγελακόπουλος
28-08-2019
Ὁ Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ἱερόθεος τήν 9η-8-2019 δημοσίευσε κείμενο μέ τίτλο : «Οἱ ἐκκλησιολογικές μετα-πτώσεις τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας»[1]. Μέ αἰσθήματα ἐκπλήξεως, θλίψεωςκαί ἀπογοητεύσεως διαπιστώσαμε ὅτι στήν ἀρχή τοῦ κειμένου ἰσχυρίζεται ὅτι : «Παρατηρῶ, ὅμως, ὅτι οἱ ἀντιοικουμενιστές στήν Ἑλλάδα κρίνουν καί ἐπικρίνουν ἔντονα τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, ἰδίως τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαῖο, ἐνῶ ἀμνηστεύουν παράλληλα τίς ἄλλες Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες, κυρίως τήν Ἐκκλησία τῆς Ρωσίας. Νομίζω ὅτι αὐτό δέν εἶναι δίκαιο, οὔτε ἀντικειμενικό».Τήν ἴδια θέση ἐπαναλαμβάνει καί στό τέλος τοῦ κειμένου, λέγοντας : «Τό πρόβλημα, ὅμως, εἶναι ὅτι οἱ ἀντιοικουμενιστικοί θεολόγοι, ἐνῶ κατακρίνουν τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαῖο καί τήν Σύνοδο τῆς Κρήτης, ὄχι μόνον ἀμνηστεύουν τίς χειρότερες ἀπόψεις τοῦ Πατριάρχου Μόσχας, ἀλλά καί τόν στηρίζουν σέ βάρος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Αὐτό εἶναι ἕνα θέμα ἑρμηνείας ἀπό κάθε πλευρά».
Τήν ἴδια τοποθέτηση ἐπαναλαμβάνει ὁ Μητροπολίτης σέ ἄλλο κείμενό του μέ τίτλο : «Διευκρινίσεις γιά τίς ἀπόψεις μου γιά τό Οὐκρανικό ζήτημα»[2], πού δημοσίευσε στίς 16-08-2019. Λέγει : «4. Μέ ἐνόχλησε τό γεγονός ὅτι ὅσοι ἔκριναν μέχρι τώρα τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο γιά ἄλλα θέματα, βρῆκαν τήν εὐκαιρία νά τό κρίνουν καί γιά τό θέμα τῆς Οὐκρανίας, ἐνῶ ταυτόχρονα ἀμνηστεύουν ἐπιμελῶς τίς οἰκουμενιστικές ἀπόψεις ἄλλων ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν καί τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας. Αὐτό δείχνει ἔλλειψη ἀντικειμενικότητας καί ἐκκλησιαστικῆς παιδείας, δείχνει μάλιστα προσωπική ἐμπάθεια. Παρατηρῶ ὅτι ὅσοι μέχρι τώρα ἔκριναν τίς ἀποφάσεις τῆς Συνόδου τῆς Κρήτης τό 2016, τώρα αὐτομάτως σταμάτησαν τήν κριτική αὐτή καί κρίνουν τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο γιά τήν χορήγηση Αὐτοκεφαλίας στήν Οὐκρανία. Αὐτό δείχνει ὅτι τό πρόβλημά τους εἶναι τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο καί κυρίως ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος». Στό τέλος τοῦ κειμένου καταλήγει ὡς ἑξῆς : «Τελικά, θεωρῶ ὅτι ὅσοι κρίνουν ἄκριτα τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη μέ βαρεῖς χαρακτηρισμούς στό θέμα αὐτό, ἀμνηστεύοντας συγχρόνως λάθη τῶν ἄλλων, πού ἐμπλέκονται σέ αὐτή τήν ὑπόθεση, ἔχουν κάποιες ἄλλες σκοπιμότητες. Γιατί δέν εἶναι δυνατόν οὔτε λογικό καί τίμιο νά φταίη σέ ὅλα ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης καί νά ἔχη δίκαιο σέ ὅλα ὁ Πατριάρχης Μόσχας! Τό «μαῦρο» καί «ἄσπρο» ἔχει τήν ἑρμηνεία του».
Ἐπειδή στούς ἀντιοικουμενιστές θεολόγους συμπεριλαμβάνεται καί ἡ ἐλάχιστότητά μας καί ἐπειδή οἱ ἀνωτέρω τοποθετήσεις τοῦ Μητροπολίτου στρεβλώνουν τήν σαφῆ, ξεκάθαρη καί κρυστάλλινη θέση τῆς ἀναξιότητός μας περί τοῦ Οὐκρανικοῦ ζητήματος, γι’αὐτό ὑπενθυμίζουμε δύο παλαιότερα κείμενά μας, μέ τά ὁποία ἀνασκευάζεται ἡ θέση ὅτι κρίνουμε καί ἐπικρίνουμε μόνο τόν Πατριάρχη Βαρθολομαίο, ἐνῶ ἀμνηστεύουμε τόν Πατριάρχη Κύριλλο. Τό πρῶτο κείμενό μας ἔχει τίτλο : «Φανάρι καί Μόσχα : Ἀντίπαλοι στίς δικαιοδοσίες˙ συνοδοιπόροι στόν οἰκουμενισμό»[3], τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε στίς 30-10-2018, καί τό δεύτερο κείμενό μας ἔχει τίτλο «Μετά τήν Οὐκρανική Αὐτοκεφαλία»[4], τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε στίς 11-01-2019.
Ἐπίσης, διευκρινίζουμε :
α) Στό Οὐκρανικό ζήτημα εἶναι αὐταπόδεικτο ὅτι τό Πατριαρχεῖο Ρωσίας ἔχει δίκαιο, ἐνῶ τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο καί ὁ Πατριάρχης Βαρθολομαῖος, συμπεριφερόμενος ὡς πρῶτος ἄνευ ἵσων (primus sine paribus), δηλ. ὡς Πάπας τῆς Ἀνατολής, μέ τήν ἀντικανονική του εἰσπήδηση στή δικαιοδοσία τῆς Ρωσίας, καί ἀναγνωρίζοντας ἐκκλησιαστικότητα στούς αὐτοχειροτονήτους, καθηρημένους καί ἀκοινωνήτους σχισματικούς τῆς Οὐκρανίας, ἐπιφέρουν μέγα σχίσμα στήν Ὀρθοδοξία.
β) Δοξάζουμε τόν Ἅγιο Τριαδικό Θεό καί ἐπαινοῦμε τούς κληρικούς, εἴτε τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, εἴτε τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας, οἱ ὁποῖοι τολμοῦν καί ἐφαρμόζουν τό ἱεροκανονικό δικαίωμα τῆς διακοπῆς τῆς μνημονεύσεως τοῦ ὀνόματος εἴτε τοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου εἴτε τοῦ Πατριάρχου Μόσχας, σύμφωνα μέ τόν 15ο Ἱερό Κανόνα τῆς ΑΒ΄ Συνόδου, ἐξαιτίας τῆς γυμνῇ τῇ κεφαλῇ καί ἐπ’Ἐκκλησίαις κηρύξεως, διδαχῆς καί de facto ἐφαρμογῆς τῆς παναιρέσεως τοῦ διαχριστιανικοῦ καί διαθρησκειακοῦ συγκρητιστικοῦ Οἰκουμενισμοῦ ἀπό τούς δύο οἰκουμενιστές Πατριάρχες, πρᾶγμα τό ὁποῖο φυσικά δέν συνιστᾶ οὔτε «νεοευσεβισμό», οὔτε «αἵρεση τῶν καθαρῶν», ὅπως ἴσχυρίζεται ὁ Μητροπολίτης. Ἀλλοίμονο, ἄν ἡ ὀρθή ἐφαρμογή ἑνός Ἱεροῦ Κανόνος μιᾶς ὄντως Ὀρθοδόξου Συνόδου, στήν ὁποία πρωτοστάτησε ἡ μεγίστη ἀντιπαπική καί πατερική φυσιογνωμία τοῦ Μεγάλου Φωτίου Πατριάρχου Κων/λεως, ὁδηγοῦσε σέ τέτοιες ἐπικίνδυνες ἀτραπούς.
γ) Ὁ Μητροπολίτης αἰτιᾶται τούς ἀντιοικουμενιστές θεολόγους «ὅτι τό πρόβλημά τους εἶναι τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο καί κυρίως ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος». Ἄς δοῦμε, ὅμως, πῶς ἀνασκευάζει τήν ἀνωτέρω ἀνυπόστατη τοποθέτηση, ἡ γνωστή καί ἀγωνιστική «Σύναξη Ὀρθοδόξων Κληρικῶν καί Μοναχῶν», μέ κείμενό της ὑπό τόν τίτλο «Οἰκουμενιστῶν λεχθέντα καί πραχθέντα˙ εἰσαγωγή»[5], πού δημοσιεύθηκε στίς 15-04-2019.
«Στήν ἐποχή μας, τὸ ἐπιχείρημα τῶν Οἰκουμενιστῶν εἶναι ἡ δῆθεν ἀθέτηση καὶ ὁ κλονισμὸς τῶν θεσμῶν, ποὺ τοὺς ταυτίζουν, ὅμως, μὲ τὰ πρόσωπά τους. Λησμονοῦν, ὅμως, ὅτι ἄλλο οἱ θεσμοὶ καὶ ἄλλο τὰ πρόσωπα, ποὺ φέρονται ὡς φορεῖς τους. Ὁ Χριστός κάνει λόγο γιὰ ψευδοποιμένες καὶ μισθωτούς[6], καὶ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος μιλεῖ γιὰ «λύκους βαρεῖς», ποὺ δὲν «φείδονται τοῦ ποιμνίου», ἀλλὰ καὶ «ἄνδρας λαλοῦντας διεστραμμένα»[7]. Αὐτὸ σημαίνει ὅτι στὰ ἐκκλησιαστικὰ μας πράγματα ὑπάρχουν φορεῖς καὶ «ἀχθοφόροι» τῶν θεσμῶν καὶ τῶν ἀξιωμάτων. Οἱ πρῶτοι πρέπει νὰ ἔχουν πάντα τὸν σεβασμό καὶ τὴν ἀγάπη μας. Οἱ δεύτεροι, ὅμως, ἀξίζουν τὴν ἀποστροφή καὶ τὸν μόνιμο ἔλεγχό μας, διότι σφετερίζονται καὶ καπηλεύονται τοὺς θεσμοὺς καὶ τὰ ἀξιώματα, κατοχυρωνόμενοι πίσω τους, γιὰ νὰ μποροῦν νὰ τὰ ἀθετοῦν καὶ εὐτελίζουν[8]. Δέν τορπιλλίζουμε τόν θεσμό τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Ἀντιθέτως, ἀγαπᾶμε τόν θεσμό καί τά πρόσωπα, ἀλλά ἐλέγχουμε τίς οἰκουμενιστικές ἐνέργειες τῶν προσώπων, διότι προσπαθοῦμε νά εἴμαστε «ἀγαπῶντες ἐν ἀληθείᾳ καί ἀληθεύοντες ἐν ἀγάπῃ», ἀφοῦ ἡ ἀγάπη καί ἡ ἀλήθεια εἶναι ἀλληλένδετες καί ἀρρήκτως συνδεδεμένες μεταξύ τους. Καί γιά νά εἴμαστε ἀκριβέστεροι, ἐμεῖς ἀγαπᾶμε καί σεβόμαστε τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, ἔτσι ὅπως ἦταν μέχρι καί τά τέλη τοῦ 19ου αἰ., δηλ. ὀρθόδοξο καί φάρος τῆς Ὀρθοδοξίας, μέ ὄντως ἁγίους καί ὀρθοδόξους Ἱεράρχες, πού ἐλάμπρυναν καί ἐκόσμησαν τόν Οἰκουμενικό Θρόνο. Δυστυχῶς, ὅμως, ἀπό τίς ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰ. ἐπῆλθε μιά τρομερή καί τραγική μετάλλαξη τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, τό ὁποῖο ἀπό τότε μέχρι καί σήμερα τελεῖ σέ μία οἰκουμενιστική, βατικάνεια καί ἀμερικανική αἰχμαλωσία. Εἶναι δυνατόν νά μήν πονᾶμε καί νά μήν θλιβόμαστε γι’αὐτήν τήν μετάλλαξη καί μετατροπή καί νά μήν ποθοῦμε τήν ἐπαναφορά τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου στό πρότερο Ὀρθόδοξο κάλλος του; Εἶναι δυνατόν νά μήν συνέχεται ἡ καρδία μας, ὅταν διαπιστώνουμε ὅτι ὁ νῦν Οἰκουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος ἔχει καταστεῖ ὁ κύριος ὑπεύθυνος τῆς διασπάσεως, κατατμήσεως καί διχοτομήσεως τῆς Ὀρθοδοξίας, μέ τήν προώθηση καί ἐφαρμογή τοῦ συγκρητιστικοῦ Οἰκουμενισμοῦ, μέ τήν σύγκληση τῆς ψευδοσυνόδου τῆς Κρήτης, μέ τήν μονομερῆ καί ἀντικανονική ἀπόδοση ψευδοαυτοκεφαλίας στούς σχισματικούς τῆς Οὐκρανίας, καί μέ τήν καινοφανῆ θεωρία περί ἐξυψώσεώς του ὡς πρώτου ἄνευ ἴσων (primus sine paribus), κατά τούς ὁρισμούς καί τίς διαταγές τοῦ Βατικανοῦ, τῆς Κουρίας καί τῆς Ἀμερικῆς;
Ὁ Οἰκουμενισμός, ὡς γνωστόν, ἔχει καταγνωστεῖ ὡς παναίρεση ὑπό τοῦ συγχρόνου ἁγίου γέροντος τῆς ἀδελφῆς Ἁγιοσαββιτικῆς Σερβικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καί καθηγητοῦ τῆς Δογματικῆς καί Οἰκουμενικοῦ Διδασκάλου, Ὁσίου καί Θεοφόρου Πατρός Ἰουστίνου Πόποβιτς, ὁ ὁποῖος στό ἐξαίρετο σύγγραμμά του «Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία καί Οἰκουμενισμός» σημειώνει : «Ὁ Οἰκουμενισμός εἶναι κοινόν ὄνομα διά τούς ψευδοχριστιανισμούς, διά τάς ψευδοεκκλησίας τῆς Δυτικῆς Εὐρώπης. Μέσα του εὑρίσκεται ἡ καρδία ὅλων τῶν εὐρωπαϊκῶν οὐμανισμῶν μέ ἐπικεφαλῆς τόν Παπισμό. Ὅλοι δέ αὐτοί οἱ ψευδοχριστιανισμοί, ὅλαι αἱ ψευδοεκκλησίαι δέν εἶναι τίποτε ἄλλο παρά μία αἵρεσις παραπλεύρως εἰς τήν ἄλλην αἵρεσιν. Τό κοινόν εὐαγγελικόν ὄνομά τους εἶναι ἡ παναίρεσις. Διατί; Διότι εἰς τό διάστημα τῆς ἱστορίας αἱ διάδοροι αἱρέσεις ἠρνοῦντο ἤ παρεμόρφωνον ἰδιώματα τινά τοῦ Θεανθρώπου καί Κυρίου Ἰησοῦ, αἱ δέ εὐρωπαϊκαί αὗται αἱρέσεις ἀπομακρύνουν ὁλόκληρον τόν Θεάνθρωπον καί εἰς τήν θέσιν του τοποθετοῦν τόν Εὐρωπαῖον ἄνθρωπον. Ἐδῶ δέν ὑπάρχει οὐσιαστική διαφορά μεταξύ τοῦ Παπισμοῦ, Προτεσταντισμοῦ, Οἰκουμενισμοῦ καί ἄλλων αἱρέσεων, ὧν τό ὄνομα ‘’λεγεών’’»[9].
Πηγή καί μήτρα τοῦ Οἰκουμενισμοῦ τυγχάνει ἡ Μασονία, πού προωθεῖ μέσῳ αὐτοῦ τήν παγκόσμια θρησκεία τοῦ Ἐωσφορισμοῦ. Πηγή καί μήτρα τῆς Μασονίας εἶναι ὁ φρικώδης διεθνής Σιωνισμός[10], ὁ ὁποῖος μετήλλαξε τόν θεϊσμό τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης καί τῶν Προφητῶν σέ αἴσχιστο Ἑωσφορισμό, μέ τήν Καμπαλά καί τό Ταλμούδ, τά ὁποῖα εἶναι ἔργα τῶν Ραββίνων τοῦ ἐκπεσόντος Ἰουδαϊσμοῦ καί τῆς ἰδεοληψίας τους περί τῆς παγκοσμίου κυριαρχίας καί διακυβέρνησης, μέσῳ τοῦ ἀναμενομένου ἀκόμη ψευδομεσσία τους, δηλ. τοῦ Ἀντιχρίστου.
Τά παραπάνω τά τονίζουμε γιά δύο κυρίως λόγους. Πρῶτον, διότι ὁ Σιωνισμός καί ἡ Μασονία ὡς κύριο ἐργαλεῖο γιά τήν ἐξάπλωση καί τήν κυριαρχία τους ἔχουν τόν Οἰκουμενισμό. Πολεμώντας, λοιπόν, τόν Οἰκουμενισμό, οὐσιαστικά πολεμοῦμε τόν Σιωνισμό καί τήν Μασονία καί συντελοῦμε στήν ὅσο τό ἀνθρωπίνως δυνατόν ἀναχαίτισή τους. Καί, δεύτερον, ὁ Σιωνισμός, ἡ Μασονία καί ὁ Οἰκουμενισμός εἶχαν καί ἔχουν τούς ἀνθρώπους τους στόν ὀρθόδοξο ἐκκλησιαστικό χῶρο. Εἶναι δυστύχημα νά διαπιστώνει κανείς ὅτι τέτοιοι ἄνθρωποι ὑπῆρξαν ἀπό τίς ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰ. καί ἑξῆς Οἰκουμενικοί Πατριάρχες (Ἰωακείμ ὁ Γ΄, Μελέτιος Ματαξάκης, Ἀθηναγόρας). Καί στήν ἐποχή μας, ἀπό τό 1991 μέχρι σήμερα, ἄνθρωπός τους τυγχάνει – μέ πόνο καί ἀγάπη τό καταθέτουμε – ὁ νῦν Οἰκουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος, ὁ ὁποῖος δημόσια, μέ παρρησία καί μέ γυμνή τήν κεφαλή ἐκφράζει, διδάσκει, κηρύττει, προωθεῖ καί προσπαθεῖ νά ἐπιβάλει τόν Οἰκουμενισμό. Ἀναδεικνύοντας, λοιπόν, τά λεχθέντα καί πραχθέντα τοῦ νῦν Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου καί ἀσκώντας τήν ἐπιβεβλημένη θεολογική καί ἐπιστημονική κριτική, δέν σημαίνει ὅτι μισοῦμε τόν κ. Βαρθολομαῖο ὡς πρόσωπο. Ἀντιθέτως, τόν ἀγαποῦμε ὡς πρόσωπο, σεβόμαστε τήν Ἀρχιερωσύνη του καί γι’αὐτό ἐπιθυμοῦμε, ὅπως καί γιά ὅλους τούς ἀνθρώπους, τήν σωτηρία του, καί μάλιστα τώρα πού βρίσκεται στήν δύση τοῦ ἐπιγείου βίου του, διότι, ὡς γνωστόν, ὁ Κριτής Χριστός εἶναι δίκαιος, ἀδέκαστος καί ἀπροσωπόληπτος. Θεωροῦμε, ὅμως, τόν Πατριάρχη Βαρθολομαῖο ὡς ἕνα ἀποτυχημένο διάκονο τοῦ πάλαι ποτέ περιπύστου Φαναρίου, πρᾶγμα τό ὁποῖο ἔχει τραγικές συνέπειες τόσο γιά τόν ἴδιο, ὅσο καί γιά τήν οἰκουμενική Ὀρθοδοξία. Δέν θεωροῦμε – ὅπως μερικοί ἀδαῶς ἰσχυρίζονται – ὅτι μέ τόν θάνατό του, θά τελειώσει καί τό πρόβλημα τοῦ Οἰκουμενισμοῦ. Διότι, ὁ Οἰκουμενισμός, ἡ Μασονία και ὁ Σιωνισμός εἶναι σκοτεινά ἀντίχριστα συστήματα, πού ὑπερβαίνουν τό ἐπίπεδο τῶν προσώπων, τά ὁποῖα, ὅμως, σέ κάθε ἐποχή τά χρησιμοποιοῦν ὡς ἐργαλεία τους. Ἑπομένως, ἡ κατάδειξη τῶν λεχθέντων καί πραχθέντων τοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου θά πρέπει νά ἐκληφθεῖ ὡς εὐκαιρία μετανοίας καί ἐπιστροφῆς του στήν Ὀρθόδοξη πορεία, ἀπ’ὅπου παρεξέκλινε και ἐκτροχιάστηκε, καί ὄχι ὡς πολεμική ἤ ἀντιπαλότητα ἤ ἐχθρότητα. Τό θέμα τυγχάνει ἄκρως σοβαρό καί ἅπτεται τῶν πραγμάτων τῆς ἀμωμήτου Ὀρθοδόξου ἡμῶν πίστεως˙ δέν εἶναι διόλου προσωπικό, ἀλλά καθαρά θεολογικό καί σωτηριολογικό».
Ταῦτα πρός ἀποκατάσταση τῆς ἀληθείας.
[1] https://www.romfea.gr/katigories/10-apopseis/30822-oi-ekklisiologikes-metaptoseis-tou-patriarxeiou-mosxas, http://parembasis.gr/files/NI_2019-08-Ekklnsiologikes_Metaptoseis_Patriarxeiou_Mosxas-GR.pdf, http://www.parembasis.gr/index.php/el/5870-2019-08-09
[2] https://www.romfea.gr/epikairotita-xronika/30999-naupaktou-dieukriniseis-gia-tis-apopseis-mou-gia-to-oukraniko-zitima
[3] https://www.katanixis.gr/2018/10/blog-post_227.html, http://aktines.blogspot.com/2018/10/blog-post_370.html, https://www.youtube.com/watch?v=rhgUytlRsqw, https://www.youtube.com/watch?v=5r_mumxZ0Hc
[4] https://www.katanixis.gr/2019/01/blog-post_686.html, http://aktines.blogspot.com/2019/01/blog-post_71.html. Σχ. βλ. ἡμετέρα εἰσήγηση μέ θέμα : «Ἡ στάση τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος στό θέμα τοῦ Οὐκρανικοῦ ΄΄Αὐτοκεφάλου΄΄» στήν Θεολογική Ἡμερίδα, πού συνδιοργάνωσε ἡ «Σύναξη Ὀρθοδόξων Κληρικῶν καί Μοναχῶν», σέ συνεργασία μέ τήν «Ἑταιρεία Ὀρθοδόξων Σπουδῶν», τόν Ὀρθόδοξο Χριστιανικό Σύλλογο «Ἅγιος Ἰωσήφ ὁ Ἠσυχαστής» καί τόν Ὀρθόδοξο Χριστιανικό Σύλλογο «Ζωοδόχος Πηγή», μέ θέμα : «Τό Οὐκρανικό Αὐτοκέφαλο καί ἡ νέα ἐκκλησιολογία τοῦ Φαναρίου», πού πραγματοποιήθηκε στήν Θεσσαλονίκη τό Σάββατο 22 Ἰουνίου 2019, στήν αἴθουσα Chrystal τoῦ Ξενοδοχείου Porto Palace. https://katanixi.gr/2019/06/24/π-άγγελος-αγγελακόπουλος-η-στάση-της/, https://katanixi.gr/2019/06/28/η-εισήγηση-του-π-αγγέλου-αγγελακόπουλ/
[5] https://katanixi.gr/2019/04/15//σύναξις-ορθοδόξων-κληρικών-και-μοναχ/
[6] Ἰω. 10, 12.
[7] Πράξ. 20, 29 – 30.
[8] ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΣ, «Φορεῖς καί ‘’ἀχθοφόροι’’», ἐν ἐφημερίδᾳ Ὀρθόδοξος Τύπος (6-4-2012), http://thriskeftika.blogspot.com/2012/04/blog-post_7406.html
[9] ΟΣΙΟΣ ΙΟΥΣΤΙΝΟΣ ΠΟΠΟΒΙΤΣ, Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία καί Οἰκουμενισμός, Θεσσαλονίκη 1974, σ. 224.
[10] ΜΗΤΡ. ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΣΕΡΑΦΕΙΜ, Ποιμαντορική ἐγκύκλιος ἐπί τῆ Κυριακῆ τῆς Ὀρθοδοξίας 2013 καί Ἐπιστολή πρός τόν Μακαριώτατο Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ.κ. Ἱερώνυμο καί τά μέλη τῆς Σεπτῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, 8-5-2013, http://imp.gr/2012-03-27-20-22-23/520 -κραυγή-αγωνίας-του-σεβασμιωτάτου-μητροπολίτη-μας-προς-τον-αρχιεπίσκοπο-και-τους-αρχιερείς,-για-την-αίρεση-του-οικουμενισμού.html, ΑΡΧΙΜ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ, Ὁ Οἱκουμενισμός χωρίς μάσκα, ἐκδ. Ὀρθόδοξος Τύπος, Ἀθήνα 1988, σσ. 43-45, 107-108, ΣΥΝΑΞΙΣ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΚΛΗΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΟΝΑΧΩΝ, Διακήρυξις διά τήν Μασονίαν, http://www.impantokratoros.gr/67D9F5DF.el.aspx.
https://sotiriosnavs.com/wp-content/uploads/2020/05/IMG_20200508_130841-rotated.jpg2020-09-14 17:45:12%cf%85%cf%80%ce%bf%cf%83%cf%84%ce%b7%cf%81%ce%b9%ce%b6%ce%bf%cf%85%ce%bc%ce%b5-%cf%84%ce%bf%ce%bd-%ce%bf%ce%b9%ce%ba%ce%bf%cf%85%ce%bc%ce%b5%ce%bd%ce%b9%cf%83%ce%bc%ce%bf-%cf%84%ce%b7%cf%83-%ce%ba