Πρωτοπρεσβ. Ἄγγελος Ἀγγελακόπουλος
ἐφημέριος Ἱ. Ν. Παναγίας Μυρτιδιωτίσσης Νέου Φαλήρου Πειραιῶς
Ἐν Πειραιεῖ 24-12-2012
Ὁ Χριστός ἦλθε στόν κόσμο, γιά νά γνωρίσουμε τήν ἀλήθεια καί νά ἐλευθερωθοῦμε ἀπό τήν πλάνη. «Γνώσεσθε τήν ἀλήθεια καί ἡ ἀλήθεια ἐλευθερώσει ὑμᾶς»[1], μᾶς λέγει ὁ Ἴδιος. Βέβαια, ἡ ἀλήθεια δέν εἶναι μιά ἀφηρημένη καί ἀπρόσωπη ἔννοια, ἀλλά βρίσκει τό τέλειο περιεχόμενό της στό Θεῖο Πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ. Ἡ ἀλήθεια εἶναι ὁ Χριστός, ὅπως μᾶς ἀποκάλυψε ὁ Ἴδιος˙ «Ἐγώ εἰμί ἡ ὁδός καί ἡ ἀλήθεια καί ἡ ζωή»[2]. Δυστυχῶς, ὅμως, καί σ’ αὐτές τίς ἅγιες ἡμέρες τοῦ ἱεροῦ Δωδεκαημέρου ἐπικρατοῦν ἐσφαλμένες ἀντιλήψεις σέ πολλά θέματα, ἕνα ἐκ τῶν ὁποίων σχετίζεται μέ τό λεγόμενο «χριστουγεννιάτικο δένδρο». Τό ἔθιμο τοῦ στολισμοῦ τοῦ χριστουγεννάτικου δένδρου εἶναι ξενόφερτο, δυτικῆς, φράγκικης, καί συγκεκριμένα προτεσταντικῆς, λουθηροκαλβινικῆς προελεύσεως, ὅπως θά καταδειχθεῖ στή συνέχεια.
Ὁ ὁμότιμος καθηγητής τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ ΑΠΘ, Αἰδεσιμολογιώτατος Πρωτοπρεσβύτερος π. Θεόδωρος Ζήσης[3], τονίζει ὅτι «ἡ κυριαρχική «θρησκευτική» παρουσία του στήν χριστουγεννιάτικη ἀτμόσφαιρα ἔχει καταστεῖ ἐπικίνδυνη. Τό νόημα τῶν Χριστουγέννων ἔχει σχεδόν ἐξοβελισθεῖ˙ ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ ὡς γενεσιουργός αἰτία καί κέντρο τῆς ἑορτῆς ξεχάσθηκε. Ἔχει ἐκτοπίσει τόν Χριστό μέ τήν παρουσία του. Στή θέση τοῦ γεννηθέντος Χριστοῦ ἔχει τοποθετηθεῖ τό δένδρο, μέ τελετουργικές μάλιστα διαδικασίες κατά τόν στολισμό του, κατά τήν διανομή τῶν δώρων καί κατά τό ἄναμμα τῶν φώτων. Τίς περισσότερες φορές στά καταστήματα, στίς τράπεζες καί σέ πολλά σπίτια μέσα στόν ὄγκο τῶν στολιδιῶν τοῦ δένδρου δέν ὑπάρχει οὔτε μιά εἰκονίτσα τοῦ Χριστοῦ ἤ τῆς Γεννήσεως, ἀλλά καί ἄν ὑπάρχει, ἐξαφανίζεται καί χάνεται. Δέν εἶναι αὐτό μιά δενδρολατρεία, μιά συγκεκαλυμένη μορφή εἰδωλολατρείας; Ἀποσύραμε τή σκέψη μας καί τήν καρδιά μας ἀπό τήν Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί ἀπό ὅσα αὐτή ἀντιπροσωπεύει καί ἀποθέσαμε τίς ἐλπίδες μας γιά «καλά» Χριστούγεννα στόν ἑορταστικό διάκοσμο τοῦ δένδρου, στά δῶρα, στήν ὁλονύκτια διασκέδαση, στό φαγοπότι. Ποιά σχέση ἔχουν μέ τό πνεῦμα τῶν Χριστουγέννων, μέ τό πτωχικό ζεῦγος τῆς Παναγίας καί τοῦ Ἰωσήφ, μέ τήν ταπεινή φάτνη, τούς ἀγραυλούντες ποιμένες, μέ τόν ὕμνο τῶν Ἀγγέλων, τά πολυδάπανα χριστουγεννιάτικα δένδρα τῶν διαφόρων Δήμων μέ τά ὁλονύκτια ξεφαντώματα γύρω του, ὑπό τούς ἤχους λαϊκῶν κοσμικῶν τραγουδιῶν γιά ἔρωτες, διαζύγια καί τά τοιαῦτα; Αὐτά εἶναι διονυσιακές, βακχικές, παγανιστικές παραποιήσεις τῆς ἑορτῆς τῶν Χριστουγέννων, πού ἐξαπλώνονται ραγδαίως» καί οἱ ὁποῖες, λόγῳ οἰκονομικῆς κρίσεως, μακάρι νά ἐλλατωθοῦν καί γιατί ὄχι νά ἐξαλειφθοῦν παντελῶς. Νά, καί ἕνα θετικό τῆς οἰκονομικῆς κρίσεως! Ἐξάλλου στήν εὐαγγελική διήγηση τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ[4] δέν βλέπουμε νά γίνεται λόγος γιά κανένα δένδρο, παρά μόνο γιά φάτνη, ποιμένες, Ἀγγέλους, μάγους (ἀστρονόμους), ζῶα. Ὁ Χριστός δέν γεννήθηκε σέ κάποιο δένδρο, ἀλλά σέ ταπεινή φάτνη.
Συνεχίζοντας τήν σκέψη του ὁ π. Θεόδωρος πολύ εὔστοχα ἐπισημαίνει ὅτι «δέν ἔχουν ἄδικο οὔτε εἶναι ἀμαθεῖς ὅσοι εὐαίσθητοι στήν τήρηση τῶν παραδόσεων καί ἀνήσυχοι μπροστά στήν κατεδάφιση τοῦ ἑλληνορθοδόξου πολιτισμοῦ ἀπό τήν λαίλαπα τῆς παγκοσμιοποιήσεως τοῦ ὑλιστικοῦ τρόπου ζωῆς καί τοῦ ἀπανθρωπισμοῦ τοῦ ἀνθρώπου, ἐπεσήμαναν ἐδῶ καί πολλές δεκαετίες ὅτι τό χριστουγεννιάτικο δένδρο εἶναι ξενόφερτο ἔθιμο, πού πρέπει νά ἀποβληθεῖ. Δέν εἶναι δύσκολο νά ἀποδείξει κανείς αὐτήν τήν θέση καί νά προσδιορίσει μάλιστα μέ ἀκρίβεια τόν χρόνο εἰσαγωγῆς του ἀπό τήν Εὐρώπη. Ὑπάρχουν ἀρκετές σοβαρές καί ἔγκυρες ἐπιστημονικές ἐργασίες καί μελετήματα, οἱ ὁποῖες ἀποδεικνύουν ὅτι τό χριστουγεννιάτικο δένδρο, ἄγνωστο παντελῶς καί ἀμάρτυρο καί κατά τούς βυζαντινούς καί κατά τούς μεταβυζαντινούς χρόνους, πρωτοεμφανίσθηκε μετά τό 1821 στήν Ἀθήνα μέ τούς Βαυαρούς τοῦ Ὄθωνος, πού ἦταν φυσικό γι’ αὐτούς νά μεταφέρουν ἀπό τήν Γερμανία τά ἤθη καί τά ἔθιμά τους. Ταιριάζει ἄλλωστε τό ἔλατο καί στό φυσικό περιβάλλον τῶν βορείων λαῶν μέ τά τεράστια δάση καί τήν διαδεδομένη δενδρολατρεία κατά τόν προχριστιανικό τους βίο, πού ἐπεβίωσε καί στή συνέχεια. Στή θαλασσινή μεσογειακή Ἑλλάδα, ὅπου τά δάση καί τά ἔλατα εἶναι σπάνια, ἰδιαίτερα στόν ἐκτεταμένο νησιωτικό της χῶρο, δέν εἶναι περίεργο ὅτι τά Χριστούγεννα ἀντί γιά δένδρο στόλιζαν καραβάκι»,το ὁποῖο, βεβαίως, ἔχει καί τήν ἐκκλησιαστική του σημασία, ἐφ’ὅσον ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία εἰκονίζεται καί παρομοιάζεται ὡς ναύς.
«Πόσο πιό ὡραία θά ἦταν, ἄν, μέ τίς δυνατότητες, πού ἔχει σήμερα ἡ τεχνική, πάνω ἀπό κάθε πόλη στηνόταν ἕνα τεράστιο ἀστέρι, τό ὁποῖο μέ τίς ἀκτίνες του θά στόχευε τόν Μητροπολιτικό Ναό κάθε πόλεως, καί ἄν ἄλλα ἐπίσης ἀστέρια στούς κεντρικούς δρόμους κοντά στίς Ἐκκλησίες ἤ πάνω ἀπό αὐτές ἔδειχναν σέ ὅλους τόν δρόμο πρός τήν Ἐκκλησία, ὅπου ὑπάρχει ἀληθινά ἡ φάτνη, ὅπου ὁ Ἱερεύς στήν προσκομιδή μέ τό «ἐτοιμάζου Βηθλεέμ» ἀρχίζει σέ κάθε Θεία Λειτουργία ἀπό τήν Γέννηση, γιά νά φθάσει στήν Ἀνάσταση καί τήν Ἀνάληψη, ὅπου τή νύχτα τῶν Χριστουγέννων ἀκούγεται ὁ ὕμνος τῶν Ἀγγέλων, ὁ διάλογος μέ τούς ποιμένες, τό ἀληθινό Εὐαγγέλιο τῆς σωτηρίας, ὅπου θά ἀκούσουμε τό «δεῦτε ἴδωμεν πιστοί ποῦ ἐγεννήθη ὁ Χριστός» καί θά ψάλλουμε τό «Χριστός γεννᾶται δοξάσατε» καί τό «ἡ Γέννησίς σου Χριστέ ὁ Θεός ἡμῶν ἀνέτειλε τῷ κόσμῳ τό φῶς τό τῆς γνώσεως»! Τό χριστουγεννιάτικο δένδρο ἀνατέλλει ἄλλο φῶς, τό φῶς τῆς πλάνης, τῆς πλαστῆς καί ἐφήμερης διασκέδασης, τῆς παραποίησης καί τῆς παραπληροφόρησης, καί ὁδηγεῖ τούς ἀνθρώπους νά ἑορτάζουν τά Χριστούγεννα ὄχι θεϊκῶς καί ὑπερκοσμίως, ἀλλά πανηγυρικῶς καί κοσμικῶς, σύμφωνα μέ τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Θεολόγο[5].
Δέν χρειαζόμαστε, λοιπόν, ἀγαπητοί μου, ἄλλο δένδρο, ἄλλο ξύλο. Ἔχουμε τό ξύλο τοῦ Σταυροῦ, ὁ ὁποῖος παραλληλίζεται ἀπό τήν Ἐκκλησία μέ τό ξύλο τοῦ Παραδείσου. Ὁ Σταυρός εἶναι τό ζωηφόρον ξύλον καί φυτό, τό δένδρο, κάτω ἀπό τήν σκιά τοῦ ὁποίου ἀναπαύονται οἱ Χριστιανοί καί παίρνουν δύναμη, γιά νά συνεχίσουν τόν δύσβατο δρόμο τῆς πνευματικῆς τελειώσεως. Εἶναι τό τρισμακάριστον ξύλον, στό ὁποῖο σταυρώθηκε ὁ Χριστός, ὁ βασιλεύς καί Κύριος, καί μέ τό ὁποῖο ἔπεσε ὁ διάβολος, πού μᾶς ἀπάτησε μέ τό ξύλο στόν Παράδεισο. Ὑπάρχει τόσο πλούσια νοηματοδότηση στό ξύλο τοῦ Σταυροῦ, ὥστε ἡ υἱοθέτηση κάθε ἄλλου ξύλου, ὡς συμβόλου ζωῆς καί ἀφθαρσίας, νά ἀποτελεῖ ἀσέβεια καί ὕβρη πρός τόν Σταυρό τοῦ Χριστοῦ».
Ὅποιος, λοιπόν, ἐπιθυμεῖ νά ἀνυψωθεῖ ἀπό τά γήινα, σύμφωνα μέ τήν προτροπή τοῦ ὑμνωδοῦ «Χριστός ἐπί γῆς, ὑψώθητε», καί νά βιώσει ἀληθινά τά Χριστούγεννα, ἄς ἔχει κατά νοῦ ὅτι :
Χριστούγεννα ἀληθινά ἑορτάζει ὅποιος πιστεύει ὅτι τό νήπιο τῆς Βηθλεέμ εἶναι ὁ Δημιουργός τοῦ Σύμπαντος.
Χριστούγεννα ἀληθινά ἑορτάζει ὅποιος προετοιμάζεται μέ νηστεία, προσευχή,μελέτη τῶν Ἁγίας Γραφῆς, γιά νά ζήσει τό «μεγάλο μυστήριο τῆς πίστεως καί τῆς εὐσέβειας»[6].
Χριστούγεννα ἀληθινά ἑορτάζει ὅποιος πολεμᾶ τά πάθη του, ἰδίως τόν ἐγωισμό, πού εἶναι ἡ πηγή ὅλων τῶν κακῶν. Ἡ ἐνανθρώπηση εἶναι μεγίστη ταπείνωση γιά τόν Υἱό καί Λόγο τοῦ Θεοῦ. Πολεμώντας τόν ἐγωισμό μας, ἀναγνωρίζουμε τήν μεγάλη θυσία τοῦ Θεοῦ μας, γιά νά λυτρώσει ἐμᾶς ἀπό τήν αἰτία ὅλων τῶν κακῶν.
Χριστούγεννα ἀληθινά ἑορτάζει ὅποιος κάνει ἐλεημοσύνες γενναῖες, χωρίς διαλογισμούς καί χωρίς διαφημίσεις. Κάθε «ἐλάχιστος» αὐτοῦ τοῦ κόσμου εἶναι «ἀδελφός τοῦ Χριστοῦ»[7].
Χριστούγεννα ἀληθινά ἑορτάζει ὅποιος παρέχει καί ζητᾶ συγχώρηση ἀπό καρδίας σέ ὅσους καί ἀπό ὅσους ἔχει ψυχρανθεῖ γιά μικρά ἤ μεγάλα ζητήματα.
Χριστούγεννα ἀληθινά ἑορτάζει ὅποιος προετοιμάζεται πνευματικῶς δι’ἐξομολογήσεως εἰλικρινοῦς τῶν ἁμαρτιῶν του σέ πνευματικό πατέρα.
Χριστούγεννα ἀληθινά ἑορτάζει ὅποιος ὁδηγεῖ καί ἄλλους στό ἱερό Ἐξομολογητήριο.
Χριστούγεννα ἀληθινά ἑορτάζει ὅποιος ἀνοίγει τό στόμα του καί ὀμολογεῖ τήν Ὀρθόδοξη Πίστη καί τήν ὑπερασπίζεται, ὅταν τήν ὑβρίζουν οἱ κοσμικοί, οἱ ἄπιστοι, οἱ ἄθεοι καί οἱ αἱρετικοί.
Χριστούγεννα ἀληθινά ἑορτάζει μόνο ὅποιος εἶναι Ὀρθόδοξος Χριστιανός καί ὄχι αἱρετικός (δηλαδή Παπικός, Προτεστάντης, Ἀγγλικανός, Ἰεχωβάς, Εὐαγγελικός, Πεντηκοστιανός, Μονοφυσίτης, Οἰκουμενιστής κ.ἄ.) ἤ ἀλλόθρησκος (δηλαδή Μουσουλμάνος, Ἰουδαῖος, Βουδιστής κ.ἄ.) ἤ Νεοεποχίτης, Νεοταξίτης, Σιωνιστής, Μασόνος, Τέκτων.
Χριστούγεννα ἀληθινά ἑορτάζει ὅποιος ἔχει στραμμένο ὅλο του το εἶναι στόν Κύριο τίς ἥμερες τῶν ἑορτῶν καί ὄχι στά ρεβεγιόν, στίς χοροεσπερίδες, στά φαγοπότια μέχρι διαρρήξεως στομάχου καί μέθης, στά προγράμματα τῆς τηλεοράσεως κ.ἄ.
Χριστούγεννα ἀληθινά ἑορτάζει ὅποιος τίς ἥμερες τῶν ἑορτῶν ἁγιάζεται περισσότερο καί δέν ἁμαρτάνει περισσότερο.
Καί κυρίως…
Χριστούγεννα ἀληθινά ἑορτάζει ὅποιος τήν Ἁγία Νύχτα τῶν Χριστουγέννων κοινωνεῖ τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ ἐνανθρωπήσαντος Κυρίου. Μέσα στό Ἅγιο Ποτήριο, σέ κάθε Θεία Λειτουργία, βρίσκεται τό νήπιο τῆς Βηθλεέμ ὁλόκληρο, τό Σῶμα Του, τό Αἷμα Του, ἡ ψυχή Του, ἡ Θεότητά Του.
Ὅποιος ἑνώνεται μέ τόν Χριστό διά τοῦ ὑπερφυεστάτου μυστηρίου τῆς Θείας Κοινωνίας ὅσο τό δυνατόν πιό ἄξια, αὐτός ἑορτάζει ἀληθινά Χριστούγεννα[8].
ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΑ, ΣΩΤΗΡΙΑ, ΘΕΑΡΕΣΤΑ, ΘΕΟΧΑΡΙΤΩΤΑ, ΑΛΗΘΙΝΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ!
[1] Ἰω. 8, 32.
[2] Ἰω. 14, 6.
[3] ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒ. ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΖΗΣΗΣ, Τό χριστουγεννιάτικο δένδρο˙ ξενόφερτο καί ἀντιχριστιανικό, Σειρά ‘’Καιρός’’ θέματα ἐκκλησιαστικῆς ἐπικαιρότητος 15, Θεσσαλονίκη 2000.
[4] Λουκ. 2, 1-20.
[5] ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΘΕΟΛΟΓΟΣ, Ὁμιλία εἰς τά Θεοφάνεια, εἴτουν Γενέθλια τοῦ Σωτήρος.
[6] Α΄ Τιμ. 3, 16.
[7] Ματθ. 25, 40.
[8] «Ἀληθινά Χριστούγεννα», Λόγος ἀληθείας, σ. 16.
https://sotiriosnavs.com/wp-content/uploads/2020/05/IMG_20200508_130841-rotated.jpg2020-12-21 16:20:30%cf%87%cf%81%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%bf%cf%85%ce%b3%ce%b5%ce%bd%ce%bd%ce%b9%ce%b1%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%bf-%ce%b4%ce%b5%ce%bd%ce%b4%cf%81%ce%bf-%ce%bc%ce%b9%ce%b1-%cf%83%cf%85%ce%b3%ce%ba%ce%b5%ce%ba